ISSN: 1304-7191 | E-ISSN: 1304-7205
Absolute Yield Determination of a 14 - MeV Neutron Generator
1
2
Sigma J Eng Nat Sci 2011; 29(1): 1-10
Full Text PDF (Turkish)

Abstract

In this work absolute neutron yield of a neutron generator was determined using the associated particle method. The experiments were carried out on the SAMES J-15 neutron generator in the fast neutron physics laboratory of the Physics Department at Çekmece Nuclear Research Center. The 14-MeV neutrons were obtained through the 3H(d,n)4He reaction by bombarding a solid tritium target with 150 keV deuterons. In the measurements, alpha particles, which are produced simultaneously with the 14 -MeV neutrons in the D-T reaction, were counted by a small surface barrier detector placed at 90o with respect to the deuteron beam in the evacuated target chamber. In order to prevent the damage due to fast neutrons and deuterons scattered from the target the detector was covered with a thin Al- foil (0,77 ) and placed 24 cm away from the target. In evaluating the 14-MeV neutron yield; contribution of D-D neutrons due to the build-up deuterons on the tritium target was taken into account by counting the tritons from the 2H(d,t)3He reaction, which occurs simultaneously from the 3H(d,n)4He reaction in the target.
For comparison, neutron yield was also determined with the neutron activation technique using 27Al(n,p)27Mg standard reaction. The results were found to be consistent with each other within the experimental uncertainties.


Bir D-T Nötron Üretecinde Nötron Akısının Mutlak Belirlenmesi
1Yıldız Teknik Üniversitesi, Fen-Edebiyat Fakültesi, Fizik Bölümü, Esenler, İSTANBUL
2ÇNAEM, Fizik Bölümü, P.K.1 Atatürk Havalimanı, İSTANBUL
Sigma Journal of Engineering and Natural Sciences 2011; 1(29): 1-10

Bu çalışmada, bir nötron jenaratörünün mutlak verimi ortak tanecik yöntemi kullanılarak belirlenmiştir. Deneyler Çekmece Nükleer Araştırma Merkezi Fizik Bölümü hızlandırıcı laboratuarındaki Sames J-15 nötron üretecinde yapılmış, 14- MeV enerjili nötronlar katı bir trityum hedefin 150 keV enerjili döteronlarla bombardımanı sonucu oluşan 3H(d,n)4He reaksiyonundan elde edilmiştir. Ölçümlerde bu reaksiyondan 14-MeV nötronlar ile eş zamanlı üretilen alfa parçacıkları vakum altında bulunan hedef odasında döteron hüzmesine 90o’ lik doğrultuda yerleştirilen küçük bir yüzey engelli detektör ile sayılmıştır. Hızlı nötronların ve hedeften saçılan döteronların etkilerinden korumak için, alfa detektörü, 0.77 kalınlığında Al-folyo ile kaplanmış ve hedeften 24 cm uzağa yerleştirilmiştir. 14-MeV nötronların verimi hesaplanırken trityum hedefte döteronların birikmesinden dolayı oluşan D-D nötronların katkısı göz önüne alınmış, 2H(d,t)3He reaksiyonundan gelen tritonlar 3H(d,n)4He reaksiyonundan çıkan alfa parçacıklarıyla eş zamanlı olarak sayılmıştır.
Karşılaştırma amacıyla, nötron verimi 27Al(n,p)27Mg standart reaksiyonu kullanılarak nötron aktivasyon tekniği ile de ölçülmüş, sonuçların deneysel belirsizlik sınırları içinde birbirleriyle uyumlu oldukları bulunmuştur.